سایت جـامع آستـان وصـال شامل بـخش های شعر , روایت تـاریخی , آمـوزش مداحی , کتـاب , شعـر و مقـتل , آمـوزش قرآن شهید و شهادت , نرم افزارهای مذهبی , رسانه صوتی و تصویری , احادیث , منویـات بزرگان...

زبانحال حضرت زین العابدین علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : رضا یعقوبیان
نوع شعر : مدح و مرثیه
وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
قالب شعر : مثنوی

ای گـلستـان ولایت را امـام چـهـارمین            پور زهرا حضرت سجاد زین العابدین

تو ز نسل حـیدر کراری و نجل رسول            در خصال و در کمالی همچو زهرای بتول


نـوربخش عـالـمی و شمع جمع عالمین            جان پیغمبر تویی مولا علی بن الحسین

زهد و تقوای تو همچون حضرت پیغمبر است            در بلاغت در شجاعت خلق و خویت حیدراست

چهارمین مولای عالم بعد پیغمبر تویی            مقتدای شیعـیان تا صحـنۀ محشر تویی

تا ابد مولای من جود و سخا شرمنده‌ات            حـاتم طـایی بود مـولا کـمـیـنه بـنـده‌ات

شد صحـیـفه ذره‌ای از آنهـمـه آثـار تـو            شیعیان مرتضی تا روز حشر بیدار تو

جمله خوبان جهان ریزه‌خور خوان توأند            رهـروان راه حـیدر غرق احسان توأند

خـطبۀ تو دشـمن اسـلام را رسـوا نمود            شادمان آن خطبه قلب حضرت طاها نمود

هـمره مظـلـوم عـالـم بوده‌ای در کربلا            همچو زینب دیده‌ای تو رنج و درد و ابتلا

تو شـنـیدی نالۀ طفـلان عـطشان حسین            جانفـشانی همه اصحاب و یاران حسین

جمله یاران حسین در خون شناور دیده‌ای            هر شهیدی را شما صد پاره پیکر دیده‌ای
دیده‌ای گلهای پرپر روز عاشورای خون            پـیکـر صد پـارۀ بابا مـیان مـوج خـون

ارباً اربا پیـکـر پـاک و مـطهـر دیده‌ای            باب مظلـومت کـنار جـسم اکبر دیده‌ای

در کنار جسم اکبر دیده‌ای در شور و شین            قامت خم گشتۀ مولای مظلومان حسین

دیده‌ای قاسم که شد پرپر ز جور اشقـیا            محشر کـبرا به پـا شد بر یتـیم مجـتـبی

دیده‌ای طفلان عطشان در نوای آب آب            مـادران خـسـته دل را در مـیان آفـتاب

دیده‌ای تو شیرخواره طفل بی‌شیر رباب            بوده‌اند از بهراو اهل حرم در فکر آب

دیده‌ای بابا گرفته روی دستان اصغرش            حرمله زد تیر کین و شد بریده حنجرش

دفن جسم اصغرش را پشت خیمه دیده‌ای            رأس پاکان زمین را روی نیزه دیده‌ای

دیده‌ای در علقـمه دستان از پیکـر جـدا            دیده‌ای نقـش زمین سقـای دشت کـربلا
دیـده‌ای بـابـا و عـمـه در وداع آخـرش            غربت مظلوم عالم گریه‌های
خواهرش

دیده‌ای تو بر جبینش سنگ کینه می‌زدند            تیـر کـین بر سیـنۀ مـاه مدیـنه می‌زدنـد

دیده‌ای دشمن به قلب پاک او با تیر زد            دید افـتاده زمین با نـیزه و شمـشـیر زد

دیده‌ای شد تیـرباران پیکـر پاک حسین            در میان موج خون دیدی تن چاک حسین

دیده‌ای شمر لعین بر خود جهنم را خرید            از حسین بن علی در قتلگه حنجر برید

دیده‌ای بابای مظلـوم و غـریبت از قـفا            رأس پاکش را عدوی دین نمود از تن جدا

دیده‌ای افـتـاده روی خـاک، شاه کـربلا            پیکـرش شد از ستـم پـامـال سُم اسب‌ها

عصرعاشورا تو دیدی خیمه‌ها آتش گرفت            دامن طفـلان بی‌بابا ز کـین آتش گرفت

دیده‌ای بر اهل بیت؛ ظلم بی‌نهایت کرده‌اند            خـیمه‌ها را دشمنان دین غارت کرده‌اند

دیده‌ای تو کودکان را ظالمـانه می‌زدند            از ستم اهـل حـرم را تـازیـانه می‌زدند

دیـده‌ای تـو در مـیـان کـوفـیـان بی‌حـیـا            جمله سرهای شهیدان را به نوک نیزه‌ها

ظلم‌های بی‌نهـایت دیده‌ای در شهر شام            بر اسیران می‌زدند سنگ ستم از روی بام
دیده‌ای ظلم
فراوان گشته‌ای چون شمع آب            اهل بیت مصطفی و مجلس بزم شراب

دیده‌ای در تشت زر بابا دم از محبوب زد            بر لـبانش آن یـزید بی‌حـیا با چـوب زد

از تو می‌خواهد صله ای نور حیِّ کبریا            زائر کربـبلا گـردد دوباره این (رضا)

نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ضعف محتوایی در عدم رعایت شأن اهل بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و حفظ بیشتر حرمت و شأن اهل بیت که مهمترین وظیفه هر مداح است؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.



جمله یاران حسین در خون شناور دیده‌ای            هر شهیدی را علی صد پاره پیکر دیده‌ای



بیت زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایت‌های معتبر تغییر داده شد، زیرا موضوع زیر سم اسب ماندن بدن حضرت قاسم اشتباه برداشت از روایت تاریخی است؛ زیرا همانگونه که آیت الله شعرانی در ترجمه نفس المهموم ص ۲۸۱، آیت الله‌ اشراقی در اربعین الحسینیه ص ۱۶۲ و محققین مقتل جامع ج ۱ ص ۸۲۹ تأکید می‌کنند کسانی همچون علاّمه مجلسی که نوشته‌اند بدن حضرت قاسم پایمال سُم اسب شد، در ترجمه تاریخ الامم والملوک ( تاریخ طبری ) اشتباه کرده‌اند زیرا ضمیر ذکر شده در تاریخ الامم و الملوک به عَمْرُو بْنِ سَعْدِ اَزْدِي برمی‌گردد نه حضرت قاسم؛ زیرا در ادامۀ همین گزارش نوشته شده است اسبها بدن او را پایمال کردند تا مُرد؛ هنگامی که گردوغبار فرو نشست دیدند امام حسین علیه السلام بالای سر قاسم نشسته و قاسم پاهای خود را به زمین می‌کشد. این جمله نشانگر زنده بودن حضرت قاسم است در صورتیکه متن روایت گوید کسی که بدنش پایمال سُم اسبها شد در همان لحظه مُرده است؛ جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید.



دیده‌ای قـاسم که شد پامـال سُـم اسب‌ها            محشر کـبرا به پـا شد بر یتـیم مجـتـبی

با توجه به اینکه تصریح بر شش ماهه بودن در کتب تاریخی متقدم و معتبر نیامده است و این موضوع برای اولین بار در قرن سیزدهم در کتاب ذخیرة الدّارین آمده است لذا بیت زیر تغییر داده شد،جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید.



دفن شش‌ماه علی را پشت خیمه دیده‌ای            رأس پاکان زمین را روی نیزه دیده‌ای